Het is een bijzonder natuurgebied ten westen van Winterswijk: het Korenburgerveen. Hier komt nog zeldzaam levend hoogveen voor. Geen wonder dat het zwaar beschermd is – en grotendeels niet toegankelijk voor publiek. Maar voor wie toch een rondje door het veen wil wandelen, heeft Natuurmonumenten een 4,5 kilometer lange wandelroute uitgezet.
Parkeerplaats
De gemarkeerde wandeling start een eindje buiten het veen: bij de parkeerplaats in ’t Rommelgebergte, aan de Arrasveldweg. Het is tevens het startpunt van twee andere rondwandelingen die Natuurmonumenten in het gebied heeft uitgezet. Een 5 kilometer lange wandelroute over Landgoed Mentink en een 12 kilometer lange wandeling om het Korenburgerveen heen. Onderaan dit artikel meer informatie over deze laatste twee wandelingen.
Kaarsrecht
De weg naar het Korenburgerveen gaat over een kaarsrecht fietspad. Hier liep vroeger – in rechte lijn – de spoorweg van Winterswijk naar Groenlo. Nu is het verhoogde pad een van de grenzen van de kom waarin het beschermde hoogveengebied ligt.
Korenburgerveen
Vanaf het pad mooie doorkijkjes over de akkers en weilanden. Het gebied links van mij wordt niet langer intensief gebruikt. Het grenst aan het Korenburgerveen en eigenaar Natuurmonumenten wil geen meststoffen van omliggende boerengrond in het veengebied.
Karrenspoor
Ik verlaat het voormalige spoortracé en volg een vaag karrenspoor tussen twee weilanden door. Paaltjes met rode kop geven de wandelroute duidelijk aan. Zo kom ik bij de rand van het Korenburgerveen. Zwarte Galloway koeien houden hier de vegetatie kort.
Zandweg
Het gaat verder over een mulle zandweg. Voor fietsers is naast de weg een halfverharde rijstrook aangelegd. Daar wordt deze middag ook goed gebruik van gemaakt. Hetzelfde geldt voor de twee bankjes die ik tegenkom. Beide bezet door fietsers die even genieten van het uitzicht over het veen.
Oude veendijk
Een klaphek geeft toegang tot het veengebied. De wandeling volgt een oud veendijkje. Ik wandel over een smal pad, dat iets verhoogd op het dijkje ligt. Aan weerskanten is vroeger veen gestoken, lees ik in de routebeschrijving. Nu groeien hier links en rechts, met hun voeten in het water, honderden berkenboompjes.
Boomstammetjes
De bodem waarover ik wandel is drassig en verend. Regelmatig zijn korte boomstammetjes overdwars op het pad gelegd – om zo het dijkje begaanbaar te houden. Maar natte schoenen zijn vandaag toch niet te voorkomen.
Kikkers en libellen
Mooi is het hier wel! In kleine poeltjes kwaken kikkers, om me heen vliegen libellen. Hoog in de lucht hoor ik de karakteristieke roep van een buizerd. Het landschap wordt iets opener en het pad wat droger. Omdat hoogveen licht nodig heeft zijn hier bomen gekapt.
Levend veen
Al in 1918 kocht Natuurmonumenten de eerste delen van dit veengebied aan. Recent zijn damwanden om het veen geplaatst, zodat het water er beter blijft staan. Dat is nodig voor veenvorming. Ook is indringing van meststoffen uit omringende landbouwgebieden sterk verminderd. Hierdoor is het veen weer gaan leven. Bijzonder, want Nederland heeft nog maar honderd hectare levend hoogveen.
Ruig
Het pad komt uit op een open gebied. Een weids uitzicht over het veen ontvouwt zich. Een ruige vlakte, hier en daar een solitaire boom of struik. De route buigt af en volgt de rand. Ik passeer een ven. Op dit moment zie of hoor ik ze niet, maar het is een geliefde plek van heikikkers.
Kraanvogels
Trots is Natuurmonumenten op de terugkeer van kraanvogels in het Korenburgerveen. Ze zitten een eind verderop, midden in het veen: kraanvogels zijn erg gesteld op rust. Maar met wat geluk kun je ze wel zien overvliegen. Het Korenburgerveen herbergt meer bijzondere dieren en planten. Zeldzame vlinders, kamsalamanders, heikikkers en wezels zijn enkele voorbeelden van wat hier leeft. Op de grond kun je bijzondere planten als zonnedauw, orchideeën en wilde gagel tegenkomen. En natuurlijk het veenmos, dat hier weer groeit en het veen opnieuw tot leven brengt.
Geel gevaarte
Dan wordt de stilte doorbroken door een luid kedeng kedeng. Enigszins verbaasd zie ik een geel gevaarte op hoge snelheid dwars door het veen rijden. Het is de stoptrein naar Winterswijk. Die spoorlijn liep er al voordat dit beschermd natuurgebied werd. Blijkbaar is het leven in het veen eraan gewend.
Vlonderpad
Over een vlonderpad verlaat ik het Korenburgerveen. Een hagedis schiet weg. Uit de poel naast het pad klinkt gekwaak van tientallen kikkers als afscheid.
Platteland
Over een brede zandweg gaat het weer richting de parkeerplaats. Ik passeer een spoorwegovergang, waarnaast ook het beheerkantoor van Natuurmonumenten is gevestigd. In het weiland ertegenover een groepje witte kwikstaarten – een echte vogelsoort van het platteland. Dan nog een klein stukje over een rechte klinkerweg en het eindpunt van een bijzondere rondwandeling door het Korenburgerveen is bereikt.
