Door de bossen van Landgoed Hagen, langs Kasteel de Kelder en het Grote Ven. Dat is de mooie en afwisselende 5 kilometer lange rondwandeling, die Geldersch Landschap over Landgoed Hagen heeft uitgezet. Gele routepaaltjes wijzen je de weg.
Geel of rood
De parkeerplaats aan de 2e Loolaan – een halfverharde weg die de grens tussen Doetinchem en Landgoed Hagen vormt – is de officiële startplaats. Zelf koos ik voor het alternatieve startpunt: de parkeerplaats aan het einde van de verharding van Groot Hagen. De route is gemarkeerd met paaltjes met gele kop. Volg je deze, dan telt de rondwandeling 5 kilometers. Laat je je leiden door de rode paaltjes van de ingekorte versie, dan ben je na 2,5 kilometer weer terug bij de start.
Rivierduinen
Bij de parkeerplaats stopt ook het asfalt. De weg gaat verder als zandweg. Ik heb de wandelschoenen aangetrokken en wandel vanaf de parkeerplaats direct het bos in. Het valt me op dat het pad al meteen lichtjes begint te stijgen. Niet zo vreemd ook: Landgoed Hagen ligt grotendeels op oude rivierduinen. Deze zijn ontstaan tijdens de laatste ijstijd. De Oude IJssel was drooggevallen. Gure winden kregen vat op het rivierzand: het zand ging stuiven en liet stuifduinen achter. Hier in de Kruisbergse Bossen zijn de rivierduinen tot 15 meter hoog geworden. Zo hoog zijn ze nu niet meer, maar als je erop let, zijn de restanten ervan nog duidelijk zichtbaar in het landschap.
Was
Al snel komt het pad uit bij een open plek in het bos. Met aan de rand een oude boerderij. Buiten wappert een lange rij was heerlijk in het nazomerse windje. Langs het pad hangen uitstekende takken van een oude eikenboom beschermend over een picknicktafel. Vanaf de zitplek een mooi uitzicht over het veldje en op het omringende bos. Maar met nog maar een paar honderd meter te hebben gelopen, wandel ik maar even door.
Aangenaam
Het gaat verder langs de rand van het bos. Langs Erve Schieven en Erve van Golden. Die namen sieren een hek, dat gastvrij openstaat. Ik passeer enkele huizen en boerderijen, die hier langs de bosrand staan. De wandelroute volgt een smal, uitgesleten wandelpad, dat volgens de kaart ook de grens tussen de gemeenten Doetinchem en Bronckhorst vormt. Kraam Aangenaam heeft vandaag niks in de verkoop. Maar de glimlach door de naam van de kraam is aangenaam.
Landgoed Hagen
De grove dennen waar ik langswandel laat terreineigenaar Geldersch Landschap & Kasteelen hier staan “als cultuurhistorisch element”. Dit lees ik in de wandelfolder. De grove den was vroeger gewild als stuthout voor de schachten in de mijnen. De stam van de grove den heeft de eigenschap dat hij luid kraakt voordat hij op het punt van breken staat. Mijnwerkers werden zo – en hopelijk nog op tijd – gewaarschuwd als de schacht op punt van instorten stond.
Historie
Geldersch Landschap is sinds 1973 eigenaar van Landgoed Hagen. De natuurorganisatie kocht het aan van de familie Beelaerts van Blokland, die het begin 20ste eeuw in bezit had gekregen. Maar de historie van het landgoed gaat veel verder terug: al in de 15e eeuw werd het genoemd.
Ruig
Na een stuk door het dennenbos, komt de volgende open plek in zicht. Ik wandel verder over een smal voetpad. De route volgt netjes de rand van het bos. Vanaf het pad een mooi uitzicht over de ruige open vlakte. Ik passeer een eenvoudig houten bankje. Inderdaad een mooie plek om even te stoppen en te genieten van de omgeving.
Basterdschroeforchis
Geldersch Landschap heeft er veel aan gedaan de soortenrijkdom op het landgoed te vergroten. Op het vochtige grasland waar ik langsloop, zijn bijzondere plantensoorten als gevlekte orchis, moerashertshooi en draadzegge weer teruggekeerd. Helaas profiteert een invasieve exotische plant ook van de natuurmaatregelen. De Amerikaanse basterdschroeforchis is hier gaan woekeren en dreigt inheemse planten te verdringen. Daarom probeert Geldersch Landschap hier deze niet gewenste plant te bestrijden: de groeiplekken worden afgedekt met zeil en zand. Zo heeft de exoot geen kans meer, hopelijk.
Rabatten
De route duikt weer het bos in. Ik wandel langs een perceel met rabatten. Vroeger was het hier een nat gebied. Om de bomen droge voeten te geven werden deze rabatten gegraven. Smalle rechte greppels, waarbij het uitgegraven zand smalle dijkjes vormt. De greppels voerden het water af, en de bomen stonden hoog en droog bovenop de opgehoogde stroken.
Grote Ven
Dan komt, aan het einde van het bospad langs de rabatten, nog meer water in zicht. Het is het Grote Ven. Een van de natuurparels van Landgoed Hagen. Ook hier is Geldersch Landschap actief aan het beheren. De oevers worden gefaseerd gemaaid en om de paar decennia wordt het ven uitgebaggerd. Niet zonder resultaat: veel zeldzame soorten planten zijn weer teruggekeerd. En het schijnt dat het hier zomers plaatselijk rood ziet van de kleine zonnedauw: een klein vleesetend plantje.
Libellen
Maar ook vandaag is het mooi rond het Grote Ven. Libellen helikopteren langs de oever, in de verte is een groepje watervogels druk op zoek naar iets te eten. Een bankje nodigt uit voor een kleine pauze – om nog even iets langer van deze bijzondere plek midden in het bos te genieten. Overigens niet het eerste bankje. Ook voor zitplekken voor wandelaars heeft de terreineigenaar goed gezorgd.
Streekpad
Ik laat het Grote Ven weer achter me en wandel verder door het bos. Het gaat over licht slingerende bospaadjes – tot ik aankom bij de volgende open plek. Een kleine weide waar wat koeien lui in het najaarszonnetje liggen. Een geel-rode routepijl maakt duidelijk dat ik hier ook even het Graafschapspad volg. Het is een 126 kilometers tellend Streekpad door de Achterhoek.
Kasteel de Kelder
Zo nader ik langzaam de bebouwing van Doetinchem. Want, waar het landgoed stopt, daar begint de stad. Hier, aan het begin van het buitengoed, staat al sinds de middeleeuwen de havezate Hagen. Aanvankelijk een versterkte boerderij, later uitgebouwd tot het Kasteel de Kelder. En nog steeds particulier bezit. Toen de familie Beelaerts van Blokland in 1973 besloot een groot deel van het landgoed te verkopen aan Geldersch Landschap, zat het kasteel niet bij de koop in.
Keurige rijen
“Het Geldersch Landschap” staat in sierlijke letters op het witte hek geschreven. Erachter een rechte laan met aan weerszijden jonge boompjes, in keurige rijen. De laatste kilometer van de rondwandeling Hagen is aangebroken. Ik volg de laan, loop het bos weer in en passeer enkele wandelaars die hier – aan de rand van Doetinchem – de hond uitlaten. Dan komt het huis waar de was nog steeds buiten hangt weer in zicht. En daarmee het einde van deze mooie, gevarieerde rondwandeling over Landgoed Hagen.
