Als alle loopgraven zouden worden gebruikt zoals die in het Bergherbos, zou de wereld er een stuk mooier uitzien. Want, er is nooit gevochten. De 5,5 kilometer lange Loopgravenroute brengt je ook nog naar de uitkijktoren op de Hulzenberg en je komt langs de Sprung, een waterbron in het bos.

Gemarkeerde wandelingen

Voor auto’s eindigt de Eltenseweg in een parkeerplaats. Fietsers kunnen wel verder; en zijn dan ook al snel de grens over en in Duitsland. Vanaf de parkeerplaats beginnen twee gemarkeerde wandelingen. Beide doen ze de uitkijktoren op de Hulzenberg aan. De korte van een goede kilometer gaat er rechtstreeks naartoe. De 5,5 kilometer lange Loopgravenroute bezoekt ook de waterbron en… de loopgraven.

Varens

De Hulzenberg is een van de hoogste heuvels in het Bergherbos. Daarom niet zo vreemd dat het pad al vanaf het begin lichtjes begint te stijgen. Het gaat tussen hoge adelaarsvarens door, over een licht slingerend wandelpad. Stekelige bramenstengels met rijp fruit eraan steken hier en daar tussen de varenplanten uit.

Opener

Al snel scheiden korte en langere route hun wegen. De bosweg wordt iets breder en het bos iets opener. Een mooi en afwisselend stuk bos hier. Eik, beuk, lijsterbes, sporkehout zijn enkele soorten die ik hier zie. En die ook in een inheems bos thuishoren.

Letterzetter

Ik wandel langs een perceel dat enkele jaren geleden nog vol stond met fijnsparren. De letterzetter – een klein kevertje – tastte het hout dusdanig aan dat de bomen gekapt moesten worden. Nu hebben jonge berken en grove den de plek ingenomen.

Hulzenberg

Dan een steil klimmetje. Het zijn de laatste meters naar de top van de Hulzenberg. Met zijn 84 meter een van de hoogste toppen van dit bos. Wie nog hoger wil kan de uitkijktoren beklimmen. Dan stijg je nog eens 20 meter.

Uitzicht

Het zijn maar liefst 104 treden, maar de beloning is mooi. Vanuit het platform uitzicht op de Veluwezoom, de Rijn in Duitsland en bijvoorbeeld de stad Zutphen. Ook kun je vanaf de toren goed zien hoe uitgestrekt het Bergherbos is.

IJstijd

Ik daal de toren af en begin aan de afdaling van de Hulzenberg. Ik kruis het mountainbike pad – ook de fietsers hebben de heuvel moeten beklimmen.

De heuvels van het Bergherbos zijn een overblijfsel van de voorlaatste ijstijd, zo’n 150.000 jaar geleden. Vanuit het noorden stuwde het landijs de bodem voor zich op. Als een bulldozer zeg maar. Toen het ijs zich terugtrok bleef de stuwwal achter.

Pieterpad

Het is vol op het routepaaltje. Want de route gaat even gelijk op met zowel het Pieterpad (landelijk beroemd) als het Klompenpad Staickheimerpad (regionaal beroemd). Deze paden hebben blijkbaar ook de Hulzenberg met zijn uitkijktoren aangedaan. Ook de Montferlandse Toppen-wandelroute loopt hier. Een 42 kilometer lange wandeling die alle heuveltoppen van het bos aan doet. En dan staan er nog twee andere lokale wandelrondjes aangegeven.

Bankje

Een atalanta-vlinder fladdert een stukje met mij mee, terwijl een tjiftjaf ijverig zijn naam roept. Ik wandel langs een strook voormalig bouwland, midden in het bos. Op de hoekpunt uitnodigend een bankje.

696

Grenspaal 696. Op weg naar de oude loopgraven volgt de route even de grens met Duitsland. Vlakbij de grens is de gerestaureerde loopgraaf uit de Eerste Wereldoorlog te vinden. Wel even opletten, want de route stuurt je net voor de loopgraaf al linksaf. Volgens het informatiebord zijn de loopgraven aan het begin van deze oorlog wel gebruikt, maar is er nooit gevochten.

Hooge Heide

Ik laat de loopgraven weer met rust – en volg de bruine pijlen richting de Hooge Heide. Die deze dag ook nog eens volop in bloei staat. In dit soort terrein voelen reptielen zich thuis, zoals de hazelworm die voor mij op het pad ligt te zonnen. Toch verplaats ik de pootloze hagedis maar even terug naar het veld. Want is midden op de weg liggen zonnen nou wel zo verstandig?

Spreng De Sprung

‘De Sprung’ is de naam van de spreng waar je aan het einde van de Loopgravenroute nog langskomt. Uit de bron sijpelt een bescheiden stroompje water gestaag de heuvel af. Het is regenwater uit de heuvel, dat hier uit de grond komt. De bron is zorgvuldig afgezet met houten hekwerk – Natuurmonumenten beschermt de kwetsbare plek goed.

Zwarte Elzen

De route volgt de spreng nog een tijdje. Ik wandel langs grote zwarte elzen, die zich hier in de vochtigere bodem blijkbaar helemaal thuis voelen. De spreng gaat uiteindelijk de grens over. Maar de route buigt af, terug naar de parkeerplaats.

Bekijk alle foto’s van deze wandeling