Bij Lobith komt de Rijn ons land binnen, leerden we op school. Maar wie het Rijnweidepad heeft gelopen weet wel beter: de Rijn komt bij Spijk ons land binnen. Vanuit dit plaatsje vertrekt ook het 11 kilometer lange Rijnweidepad. Het Klompenpad voert door een landschap dat is gevormd door rivierwater, kleiwinning en de komst van steenfabrieken.
Tientallen miljoenen
Een vrijwel lege parkeerplaats in het centrum van Spijk, vlakbij dorpshuis en kerk, is vertrekpunt van het Klompenpad. Nog geen duizend inwoners telt Spijk, dat zowel tegen Duitsland als tegen de Rijn aan ligt. Begin vorige eeuw bestond Spijk uit niet meer dan enkele boerderijen en wat woningen voor dagloners. De komst van steenfabrieken betekende groei voor het plaatsje.
Nu is er nog maar één steenfabriek actief in Spijk, nog steeds goed voor tientallen miljoenen stenen per jaar. Wie op de kaart kijkt, ziet dat het fabrieksterrein en het dorp vergelijkbaar in grootte zijn.
Rijn
Al snel na de start van de wandeling stuit ik op de Rijn. Ik wandel verder langs de Spijksedijk. Aan beide kanten van de dijk stonden hier vroeger de steenfabrieken. Nu zijn ze verdwenen, maar langs de rivier wordt nog steeds gegraven en zand gewonnen.
De grootste
De hoge fabrieksschoorsteen waar ik langs wandel herinnert aan de vlamoven van wat ooit de grootste steenfabriek van Spijk was. Deze was goed voor honderd miljoen stenen per jaar en gaf werk aan 450 mensen. De laatste steen werd er begin deze eeuw gebakken.
Geuzenwaard
Schotse Hooglanders moeten voorkomen dat natuurgebied Geuzenwaard dicht groeit. Ze kijken nauwelijks op van hun werk als ik langs loop, op weg naar Lobith. Ooit was deze plek stroomgebied van de Rijn, in de tijd dat de rivier nog vrij spel had. Het natuurgebied is vrij toegankelijk voor wandelaars, maar het Klompenpad laat het links liggen.
Tolhuys
Via het Schipperspoortje wandel ik Lobith binnen. Net als de schippers in vroegere tijden, die via deze toegangspoort hun lading kwamen aanmelden voor tolheffing. Het Schipperspoortje is nog het enige overblijfsel van de burcht Tolhuys.
Watervogels en wandelaars
Het pad richting het Duitse plaatsje Elten loopt langs uitgestrekte waterplassen. Ze zijn het overblijfsel van klei- en zandwinning. Het gebied is nu het domein van watervogels, wandelaars en fietsers.
Alarm
Vanaf de uitkijkheuvel halverwege het pad, heb ik een prachtig uitzicht over waterrijke natuur. Het uitkijkpunt dient ook als herinnering aan een wachtoren die hier stond, tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Dertien waren er langs de Rijn tussen Lobith en Huissen te vinden. Als er aan de andere kant van de Rijn Spanjaarden werden gezien, werd er alarm geslagen door een groot vuur te ontsteken.
Grensriviertje
Het smalle riviertje De Wild vormt de natuurlijke grens met Duitsland. Het Rijnweidepad volgt het wandelpaadje langs de oever. De kerk van Duitse plaatsje Hoog-Elten, die op het hoogste punt van de 80 meter hoge Eltenerberg is gebouwd, is het baken tijdens dit deel van het Klompenpad.
Afgekeurde bakstenen
De Marsweg, waar ik even later over wandel, is verhard met afgekeurde bakstenen van de steenfabrieken van Spijk. De verhoging langs de weg is het overblijfsel van een oud spoorlijntje. Ook hier tussen weilanden duidelijk de sporen van de geschiedenis van deze streek.
Rijnweide
Een van de veldnamen waaronder dit gebied bekend stond was Rijnweide. Het Klompenpad dankt er nu zijn naam aan.
Bekijk alle foto’s van deze wandeling:
