In het groene hart tussen Zutphen en Lochem vind je drie landgoederen, waar je uitgebreid kunt wandelen. Een ervan is Landgoed ’t Waliën. De 6 kilometer lange wandelroute Rondje Waliën gaat door de bossen, over stille landweggetjes, langs het landhuis en over een bijzondere douglaslaan.
Ooievaarsnest
Eetcafé ’t Ooievaarsnest is het officiële startpunt van de wandeling. Hier vind je Startpunt Ooievaarsnest van het Wandelkeuzenetwerk Achterhoek. Behalve de met rode voetstappen gemarkeerde wandelroute Rondje Waliën – die ik vandaag wandel – beginnen hier twee andere wandelingen. De Warkense Molenroute telt 7 kilometers en gaat langs de molen en het riviertje de Berkel. De even lange Onderlaatsche Laakroute bezoekt ook de bossen van ’t Waliën, maar tevens een stukje van het buitengebied. Leuk is dat de drie wandelingen goed zijn te combineren. Zo kun je je eigen variant samenstellen, afhankelijk van waar en hoeveel je wilt lopen.
Kardinaalsmuts
De hoge Amerikaanse eiken aan weerszijden van de asfaltweg hebben de bermen bedekt met een dikke laag vers gevallen bladeren. De herfst is vandaag niet alleen zichtbaar; het geknisper van de bladeren, waar ik doorheen loop, maakt de herfst ook hoorbaar. Ooit was deze Oude Borculoseweg de hoofdweg tussen Zutphen en Borculo. Nu is het een stille, smalle asfaltweg. Alleen enkele fietsers en een hardloper kom ik er vandaag tegen. Ik wandel langs een oude boerderij, waarvan het rieten dak opnieuw wordt gedekt, langs schapen en pony’s in de wei en een kardinaalsmuts vol met zijn kenmerkende rode vruchten – in de vorm van een kleine kardinaalsmuts.
Rezonans
Welkom bij Rezonans, laat een kleurrijk bord in de berm van de weg weten. De 150 jaar oude boerderij is tegenwoordig een kleinschalig holistisch welzijnscentrum. Je kunt er logeren, workshops doen, maar bijvoorbeeld ook even langskomen voor koffie, thee en worteltaart. Met nog geen kilometer gelopen besluit ik zelf toch maar door te lopen. Hoewel de rustplek er uitnodigend uitziet.
Bos
Dan stuurt de rode pijl van het routepaaltje me het bos in. Het is het bos van Landgoed Waliën. Over een smal bospad loop ik langs jonge berken en beuken, die hun mooiste herfstkleuren laten zien. Het landgoed is lang productiebos geweest. Het stukje naaldbos waar ik even later doorheen loop, herinnert hier nog aan. Sinds 1982 is het voormalige landgoed in handen van Natuurmonumenten. Ik wandel langs een open plek in het bos, die hier door de natuurorganisatie bewust is gemaakt. Het biedt kansen aan nieuwe soorten om zich te ontwikkelen en zo het bos diverser te maken.
Laakroute
De rode route, die ik vandaag wandel, gaat even gelijk op met de gele route – die ook vanuit het Ooievaarsnest is te starten. Het is de 7 kilometer lange Onderlaatsche Laakroute. Deze bezoekt tevens een stukje van het buitengebied ten zuiden van ’t Waliën. En is goed te combineren met Rondje ’t Waliën, als je een langere wandeling wilt maken.
Beukenlaan
Ik wandel verder door het stille bos. Passeer een eenzaam bankje en loop langs een bescheiden open plek, waarvan de bodem is bedekt met een dik tapijt van mos. Ook met enige regelmaat een andere wandelaar. Met een grote stad als Zutphen in buurt, niet onverwacht dat de bossen van ’t Waliën goed worden bezocht. De route slaat af en ik sta aan het begin van een lange, kaarsrechte beukenlaan. Met in de verte, aan het einde van de laan, een prachtig uitzicht op een landhuis.
Landhuis
Het is het landhuis ’t Waliën waar ik op af loop. Het statige huis is hier in 1915 neergezet. In die periode zijn ook de tuinen rond het landhuis aangelegd. Het landgoed zelf is al ouder: in 1836 kocht baron van Heeckeren hier een boerderij met omliggende grond. Nog steeds wordt het landhuis particulier bewoond. Het betekent dat de wandelroute op gepaste afstand van het huis blijft.
Douglas
Zonder brokken volg ik een stukje Brokkendijk – waarna het weer verder gaat over een anoniem bospad. Het pad komt uit op een bijzondere laan, die kenmerkend is voor het landgoed. Het is omzoomd door hoge, dikke douglassparren. Hoewel het een uitheemse soort is, heeft Natuurmonumenten besloten de douglaslanen op het landgoed te behouden en zo nodig te herstellen. Dit laatste is te zien als ik aan het einde van de laan afsla. Aan weerszijden van dit bospad doen jonge douglassparren hun best ooit net zo’n mooie laan te vormen als waar ik uitkom.
Vogels
Ze horen hem wel, maar zien hem niet. Twee fietsers zijn even afgestapt om de luid hamerende specht boven ons te ontdekken. Het is slechts één van de vijftig soorten broedvogels die hier volgens Natuurmonumenten in de bossen een plek hebben gevonden. En op zo’n grote soortenrijkdom zegt de natuurorganisatie best trots te zijn. Lijkt me terecht!
Nieuwsgierig
Nog een laatste beukenlaan en de route verlaat het bos. De weg terug gaat gedeeltelijk over de Lage Lochemseweg: de oude hoofdweg tussen Zutphen en Lochem. Nu is het gedegradeerd tot een rustige asfaltweg, waar alleen plaatselijk verkeer zal rijden. Enkele koeien volgen mij nieuwsgierig vanuit de open stal waar zij in staan. Even verderop is een blauwe reiger minder nieuwsgierig, deze vliegt alleen snel weg als ik nader.
Warkense molen
De Warkense molen komt in zicht. Vandaag draait hij niet, maar de molen is nog steeds werkend. Wie meer wil weten over de geschiedenis van de in 1878 gebouwde molen, kan terecht in het Bakkerijmuseum ernaast. En het meel is te koop in een nostalgisch winkeltje. Je moet er wel even de route voor verlaten – en op de website van de Warkense molen de openingstijden checken.
Met de molen komt ook het eindpunt van de mooie rondwandeling door de bossen van ’t Waliën in zicht. En zoals gezegd: Startpunt het Ooievaarsnest – met horeca – is nabij.
