Je zou het misschien niet verwachten, maar ingeklemd tussen Enschede en Hengelo ligt een landelijk en groen gebied – nog niet ingenomen door de groei van de twee grote steden. Het is de omgeving van buurtschap Twekkelo. Laat de stad achter je en maak kennis met het groene hart tussen Enschede en Hengelo.
Stiewelpaden
Stiewelpaden heten ze. Ze zijn het initiatief van inwoners van Twekkelo en voeren over – zoveel mogelijk – onbekende weggetjes, door de groene omgeving van het Enschedese buurtschap. Stiewel is het Twentse woord voor laars. Er zijn vijf van deze Stiewelpaden uitgezet. Gemarkeerd en opgenomen in het Wandelnetwerk Twente. De kortste is 5 kilometer, de langste is de blauwe route, die 11,5 kilometers telt – en die ik vandaag loop. Alle routes kun je starten vanaf de kerk in Twekkelo, maar de blauwe route kun je ook goed beginnen vanaf het Enschedese Kennispark. Dit alternatieve startpunt is goed bereikbaar per openbaar vervoer en heeft ruime parkeergelegenheid. Kies je hiervoor, dan komt de totale lengte op 12,5 kilometer.
Harde grens
Het contrast is haast onwerkelijk. Ik ben net vanaf het Kenniscentrum vertrokken, en de fiets- en wandelbrug over het Twentekanaal overgelopen. En met deze oversteek stap je van de hectiek van de grote stad naar de rust en leegte van het platteland. Een abrupte overgang: het Twentekanaal vormt een harde grens tussen stad en platteland. Een grens die hier alleen door wandelaars en fietsers kan worden gepasseerd.
Wandelpad
De route volgt een smal wandelpad, langs de onderkant van de dijk met het Twentekanaal. Aan de andere kant van de dijk – niet zichtbaar – het kanaal. Aan deze kant een smal wandelpad langs een sloot. De dijk is begroeid met struiken en boompjes. Het uitzicht is over akkers en weilanden. Van de grote stad is niets meer te merken. Een paar brede balken vormen een bruggetje over de sloot, die ik oversteek. Het gaat verder langs de rand van een weiland. Een bordje met de tekst ‘Wandelpad’ verduidelijkt dat hier toch echt het pad loopt.
Zouthuisjes
Koeien kijken nieuwsgierig naar de wandelaar die langs hun weiland loopt. Maar verliezen ook snel hun belangstelling. En mijn aandacht wordt getrokken door houten huisjes langs de rand van het weiland. Het zijn zouthuisjes. Ze worden gebruikt voor zoutwinning. Binnenin de ‘hondenhokken’ – zoals ze ook wel worden genoemd – zit een pompinstallatie. Deze pompt water in een kilometers lang buizenstelsel. Uit het zout geworden water wordt vervolgens zout gewonnen. De ontdekking van steenzout hier in de bodem was eind negentiende eeuw bij toeval. Maar het was goed nieuws voor Twente: tot dan toe moest het zout uit Duitsland worden geïmporteerd.
Twekkelo
Dan een kort stukje over het asfalt. Ik wandel langs Zorgboerderij Vitaal – die ook een eenvoudige B&B exploiteert – maar na nog geen halve kilometer verharde weg slaat het alweer af. Het gaat verder over een smal wandelpad, tussen hoge, met klimop beklede eiken door. Zo kom ik aan bij de Twekkelerweg, waarlangs even verderop officiële startpunt van de blauwe route ligt. Maar, als je – zoals ik heb gedaan – begint vanaf het Kenniscentrum, kun je hier ook besluiten door te lopen. Het bespaart een halve kilometer heen en weer lopen. Maar je mist dan wel het Johanneskerkje van Twekkelo, die stamt uit 1951.
Het Stroot
Een buizerd vliegt weg als ik landgoed Het Stroot op wandel. Het is een van de landgoederen rond Enschede die door de textielfabrikanten zijn gesticht. Met zijn 70 hectare bestaat het hoofdzakelijk uit bos en natuurgebied. Ik wandel over een stille zandweg, langs de bosrand en langs de weide. Dikke onderste takken van oude eikenbomen steken meters ver uit boven het wandelpad. Van een oude boomstam is een comfortabel bankje gemaakt. Het is hier ongeveer halverwege de route, dus een mooie plek voor een korte middagpauze en om de meegebrachte boterhammen op te eten.
Christinalust
Landgoed Het Stroot geeft het stokje door aan Landgoed Christinalust. Net als Het Stroot ooit gesticht door de Twentse textielfamilie Van Heek. Behalve natuurgebied is Christinalust (gedeeltelijk) een natuurbegraafplaats. En om dat laatste is veel te doen geweest. Onder meer Vereniging Behoud Twekkelo en het naburige Landgoed Het Stroot waren niet blij met de plannen. Na aanpassen van het oorspronkelijke plan én een uitspraak van de Raad van State is het er nu toch gekomen. In ieder geval is het mooi wandelen hier. Dat zullen de vele groepjes mensen die ik hier tegenkom ook hebben gedacht. Bedrijventerrein Marssteden is niet ver weg én het is middagpauze. Blijkbaar een geliefde plek voor een tussen-de-middag-rondje met collega’s.
Snel weg
Dan komen enkele onvermijdelijke meters langs snelweg A35. Vanaf het wandelpad heb je hier even een goed zicht op dichtbij langsrazende verkeer. Een hoge afrastering moet voorkomen dat je onverwachts de snelweg oploopt. Maar de route buigt weer af, terug naar de rust van Twekkelo. Oftewel: snel weg van de snelweg.
Boeldershoek
Ik wandel richting het letterlijke hoogtepunt van het Stiewelpad. In 1985 werd hier een vuilstort in gebruik genomen voor Enschede. Goed voor meer dan tien miljoen kuub afval. Enkele decennia verder, is een deel van de oude vuilnisbelt omgevormd tot nieuwe natuur. Het smalle en slingerende wandelpad begint te stijgen als de beklimming van de ruige heuvel begint. Twee haarspeldbochten later ben ik boven. Vanaf een bankje een mooi uitzicht over de omgeving.
Wandelnetwerk
Ik kom aan bij Startpunt Boeldershoek van het Wandelnetwerk Twente. “Wat een contrast bij dit startpunt (…) op de grens tussen natuur en industrie”, lees ik op het informatiebord. En daar ben ik het helemaal mee eens. Vanaf het startpunt kun je onder meer twee andere gemarkeerde varianten van de Stiewelpaden lopen. Of de blauwe route beginnen – of vervolgen, zoals wij doen.
Rustpunt
Het einde van de route komt alweer in zicht als een bord langs de zandweg een Rustpunt aangekondigd. Wie nog een even in het groen en de rust een koffie- of theepauze wil houden, kan de paar honderd meter extra op en neer lopen naar Landgoedwinkel Reef, waar het Rustpunt aan verbonden is.
Zouttoren
Na de zouthuisjes onderweg, is het leuk nog een oude zouttoren tegen te komen. De zouttorens werden zo’n honderd jaar geleden langzaam vervangen door de kleinere ‘hondenhokken’. Hier in de omgeving van Twekkelo is er nog een bewaard gebleven. Het is een mooie uitsmijter van een prachtige wandeling door een groen gebleven gedeelte tussen Enschede en Hengelo.