Een mooi rondje over de Markelose Berg, door het bos en door het centrum van Markelo. Dat is de 5 kilometer lange gemarkeerde rondwandeling Markelose Berg. Met 40 meter hoogte is de Markelose Berg weliswaar meer een heuvel dan een berg, maar de uitzichten zijn prachtig.
Eungs Schoppe
Startpunt van de wandeling is Museumboerderij Eungs Schoppe, in het centrum van Markelo. Hier komt de geschiedenis van Twente tot leven. Onder meer middels klederdracht en inrichting. De moeite van een bezoek voor of na de wandeling waard. Dit geldt ook voor de rest van het sfeervolle centrum van Markelo, met zijn historie, restaurants, terrasjes en winkels.

Naar de berg
De route volgt nog even de hoofdstraat, maar slaat al snel af. Ik wandel verder over een smalle klinkerweg. De naam Bergweg zegt het al: het gaat naar de Markelose Berg. Terwijl ik het dorp uitloop begint het licht te stijgen. En als de bebouwing stopt, wordt duidelijk dat er al heel wat hoogtemeters zijn gemaakt: vanaf de flank van de Markelose Berg ontvouwt zich een weids uitzicht over het lager geleden land. Het is mistig deze ochtend – en dat geeft het uitzicht iets mysterieus.


Verzet
Het hoogste punt is niet ver meer. Ik sla af en loop het bos in. De 40 meter hoge top van de Markelose Berg is begroeid met bos. Nog even een stukje stijgen over het bospad en dan lijkt de top bereikt. Dankzij het bos rondom geen verre uitzichten, maar de routekaart belooft ze verderop wel. Wel is hier het indrukwekkende Provinciaal Verzetsmonument Overijssel te zien. Drie grote natuurstenen zuilen staan naast elkaar op een open plek in het bos. Op de zuilen de namen van 470 omgekomen Overijsselse verzetsmensen.

IJstijd
De Markelose Berg is een overblijfsel uit de voorlaatste ijstijd. Vanuit het hoge noorden schoof het oprukkende landijs als een bulldozer de bodem voor zich uit. Nadat het ijs zich terug had getrokken bleven heuvelrijen of stuwwallen achter. De Markelose Berg is onderdeel van de Sallandse Heuvelrug. De heuvel was al in de Steentijd een aantrekkelijke plek om je te vestigen, zo is gebleken uit archeologische opgravingen.

Eierkuul’n
Gymnastiek, tucht en schietbanen. Volgens de in 1900 opgerichte Vereniging tot Volksweerbaarheid bevorderde je hiermee “weerbaarheid en vaderlandsliefde”. Ook hier in het bos kwam begin vorige eeuw daarom een schietbaan. De gerestaureerde baan wordt tegenwoordig gebruikt voor eierkuul’n, lees ik op een bordje. Het is een soort jeu de boules met eieren, dat hier traditioneel op eerste paasdag wordt gespeeld.

Uitzicht
Ik laat de schietbaan achter me en wandel verder door het bos. Een eekhoorn steekt het pad over en verdwijnt in een hoge boom. Het smalle bospad zet een flauwe afdaling in en komt even later uit bij de rand van het bos. De bomen maken plaats voor een onbelemmerde blik over de flank van de Markelose Berg en het platteland erachter. Het uitzicht is hier prachtig. Langzaam daal ik verder af, over een smal voetspoor tussen de weilanden door.


Vijf heuvels
Zo kom ik weer uit op de Bergweg, maar dan aan de andere kant van de Markelose Berg. Het dorp van de vijf heuvels, wordt Markelo ook wel genoemd. Een van die vier andere is de Kattenberg. Een stuk minder hoog dan de berg waar ik vanaf kom – en het doel van het volgende deel van de rondwandeling. Over een brede zandweg gaat het richting het bos op de Kattenberg. Ik groet twee andere wandelaars en in de verte verdwijnt een groepje wielrenners langzaam uit zicht. Het terrein is licht glooiend en het uitzicht is weids en mooi.

Kattenberg
Na een tijdje over de vlakte is het volgende bos bereikt: dat van de Kattenberg. Het gaat verder over mooie bospaden. Een kleine heuvel trekt de aandacht. Het bord ernaast vertelt dat het een onderduikershol uit de Tweede Wereldoorlog is. Even verderop het volgende stukje historie van de streek, zij het van heel andere aard. Het is een grote zwerfkei, die de plek markeert waar de 16 ton wegende Dikke Steen is gevonden. De Dikke Steen zelf heeft een ereplaats gekregen op het dorpsplein. Maar ook deze zwerfkei mag er zijn.

Koeien
Ik kom het bos uit en volg een rustige, maar ook beetje saaie, binnenweg, richting Markelo. Het is niet het mooiste deel van de route, maar ook zeker geen straf om hier te mogen wandelen. Een gedeelte gaat over een smal wandelspoor naast de weg. Je loopt langs weilanden, akkers, boerderijen en koeien. En even later langs de eerste woningen van Markelo.


Molen van Buursink
Hoog boven de huizen uitstekend staat hij daar: de fraaie Molen van Buursink – ook bekend als Molen de Hoop. Het is een stellingmolen: gebouwd op een verhoging, om boven de bebouwing uit te steken. Hoog genoeg om de wind goed te kunnen vangen. Hier gebouwd in 1836 en in 1991 grondig gerestaureerd. Tegenwoordig wordt de molen draaiend gehouden door een grote groep vrijwilligers. In het molenwinkeltje is het meel van De Hoop verkrijgbaar. Dan komt ook het dorpscentrum weer in zicht en daarmee het einde van deze fraaie en afwisselende rondwandeling.
